Twierdza Przemyśl
Twierdza Przemyśl
Twierdza Przemyśl to jeden z największych i najciekawszych kompleksów obronnych w Europie. Usytuowana na strategicznie położonym terenie, przez dekady stanowiła kluczowy punkt obronny na pograniczu imperiów. Jej historia sięga XIX wieku, kiedy to Cesarstwo Austro-Węgierskie postanowiło uczynić z Przemyśla jeden z filarów swojej obrony, wyznaczając przyszłej twierdzy zadanie ochrony Galicji przed Rosjanami. Przy jej budowie zatrudniono wybitnych architektów i wojskowych inżynierów, głównie z Austrii i Szwajcarii. Budowa fortyfikacji rozpoczęła się w latach 50-tych XIX wieku, a jej rozwój trwał przez kolejne dekady. Całość ukończono w roku 1873 r., przy kosztach wynoszących 24 miliony guldenów.
Historia Twierdzy Przemyśl
Finalnie, stała się trzecią co do wielkości twierdzą Europy po Antwerpii i Verdun. Jej znaczenie wzrosło zwłaszcza po tym, jak z końcem dziewiętnastego stulecia Przemyśl stał się ważnym węzłem kolejowym i drogowym na trasie z Wiednia do Lwowa.
W skład umocnień przemyskiej twierdzy wchodziły: wewnętrzny, jedyny tego typu w Polsce, pierścień fortyfikacji w systemie poligonalnym; linia fortów i baterii wspierających i pierścień zewnętrzny o łącznym obwodzie 54 km; zespoły koszarowe; szpital garnizonowy; sąd i areszt garnizonowy; forteczna stacja kolejowa; wiadukty i mosty kolejowe; lotniska forteczne; klub wojskowy i kasyno oficerskie; kazamaty, budynki sztabowe; stanowiska artylerii, magazyny amunicji; sieć dróg fortecznych; układy i kompozycje zieleni maskującej. Postawiono tam również 14 stałych działobitni, wykonano 2 stałe linie okopów i 2 stałe bazy dla piechoty. Oprócz budowli fortecznych, rozpoczęto również stawianie obiektów, niezbędnych do utrzymania i uzbrojenia załogi. Powstawały piekarnie, baraki, stajnie, kamienice, co przy okazji przyczyniło się do dynamicznego rozwoju miasta.
Całość fortyfikacji, która otaczała miasto, tworzyła dwa pierścienie fortów stałych i trzeci pierścień wspierający z fortyfikacji polowych. Wewnętrzny system obronny tworzyło 21 fortów. Obiekty te układały się okręgiem, w odległości od 1 do 12,5 km od centrum miasta, stąd ma się wrażenie, że budowle fortyfikacyjne rozmieszczone są w całym mieście.
W przededniu wybuchu I wojny światowej zdolność bojową garnizonu twierdzy oceniano na około 75% jego możliwości. A tamtejszy garnizon liczył 128 tysięcy żołnierzy; 14,5 tysiąca koni, 1022 dział i tabor złożony z około 4 tysięcy wozów.
Twierdza była trzykrotnie oblegana. Dwukrotnie przez wojska rosyjskie (w sierpniu i listopadzie 1914 r.), kiedy Rosjanom nie udało się zdobyć Przemyśla, oraz przez siły austrowęgierskie i niemieckie w maju 1915 r. Wówczas twierdzę poddano. Przed kapitulacją Austriacy dokonali zniszczenia wielu obiektów, aby nie dostały się one w ręce wroga. Twierdza w swoim „dossiere” ma najdłuższy okres oblężenia - 173 dni, liczony w oderwaniu od stałego frontu.
Zwiedzanie Fortyfikacji w Przemyślu
Po I wojnie światowej twierdza nie odegrała już ważniejszej roli. Opuszczona, powoli zaczęła ulegać dewastacji. W XXI wieku rozpoczęto jej rewitalizację, a w grudniu 2018 roku, na mocy rozporządzenia prezydenta RP, Twierdza Przemyśl została uznana za Pomnik Historii.
Obecnie jest ona prawdziwą gratką dla miłośników historii i militarystyki. Rozległe forty, malowniczo położone na wzgórzach wokół miasta, oferują niezapomniane widoki i unikalną atmosferę miejsca.
Fortyfikacje nie wchłonięte przez substancję miejską zachowały krajobraz niezmieniony od czasów I wojny światowej - scenerię pola bitwy. Zachowały się relikty zadrzewień maskujących, malownicze drogi rokadowe (wykorzystywane do przegrupowań wojsk), powiązania widokowe fortów, jak również pozostałości licznych okopów wypełniających przestrzeń pomiędzy fortami. Całość tworzy unikatowy i specyficzny krajobraz warowny.
Chociaż twierdza nie zachowała się w najlepszym stanie, to wciąż niczym magnes, skutecznie przyciąga turystów. Wśród zachowanych obiektów Twierdzy Przemyśl wyznaczono pieszy szlak turystyczny, oznaczony kolorem czarnym i Forteczną Trasę Rowerową, złożona z dwóch pętli o łącznej długości 87 km – szlak rowerowy zielony.
Trasy turystyczne pozwalają na aktywne spędzenie czasu, łącząc przy okazji historię z walorami przyrodniczymi okolicy.
Noclegi Przemyśl
Interesują Cię noclegi w Przemyślu? Sprawdź bazę noclegów w ogólnopolskim serwisie noclegowym e-nocleg.pl. Duży wybór obiektów noclegowych w niskich cenach i bez ukrytych kosztów. Szybka rezerwacja noclegów na Podkarpaciu w zaledwie kiku krokach online.