Stary Kanał Bydgoski

Stary Kanał Bydgoski jest odcinkiem Kanału Bydgoskiego i od 1915 roku jest on nieczynny, jednakże w odgrywał on bardzo ważną rolę. W czasach użytkowania miał on 3 śluzy, które miały zdolność do spiętrzania wody na wysokość 2.5 metra i śluzowanie pojazdów wodnych do 200 ton ładowności. Posiadały one żelazne urządzenia, które służyły do ich otwierania i zamykania oraz drewniane wrota.

 Budowa kanału łączącego Noteć z Brdą była jednym z głównych projektów, którymi zajmowało się otoczenie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Jego głównym przeznaczeniem miał być transport towarów, co miało pozwolić na eksport polskich produktów do Europy Zachodniej oraz stworzyć alternatywę dla handlu gdańskiego.  Pierwszy projekt budowy kanału został sporządzony w 1766 roku przez geografia królewskiego, pochodzącego z Węgier Franciszka Czakiego. Plan jednak spalił na panewce ze względów politycznych, mianowicie nastąpił rozbiór Polski.

W 1772 roku powstał jednak projekt pruski, gdyż wielkim entuzjastą tego pomysłu był król pruski Fryderyk II. Rok później ruszyła budowa kanału, a w 1774 roku odbył się pierwszy spływ, jednak w następnych latach kanał był jeszcze modernizowany. Początkowo ruch odbywający się na kanale był niezbyt okazały, dużym problemem okazał się niedobór wód na niektórych odcinkach. Pierwsza przebudowa kanału miała miejsce pod koniec XVIII w., jednak jego znaczenie wzrosło dopiero w 1883 r. w momencie pojawienia się statków parowych. W szczytowych okresach rocznie transportowano przez niego około 500 tys. ton ładunku. Stał się on najważniejszym w Polsce odcinkiem żeglugowym.

Kolejna przebudowa kanału miała miejsce w latach 1910-1915, kiedy to wybudowano Śluzę Miejską. Wtedy to wyłączono z użytku stary odcinek kanału ustanawiając go rezerwowym i zastąpiony go nowym, bardziej efektywnym odcinkiem przebiegającym przez śluzy Czyżkówko i Okole. W 1971 roku 500-metrowy odcinek starego kanału został zasypany w związku z budową ronda Grunwaldzkiego.

Obecnie Stary Kanał Bydgoski spełnia jedynie rolę atrakcji turystycznej. Otoczony jest parkiem zwanym Plantami nad Kanałem Bydgoskim, który jest jednym z najstarszym drzewostanem na terytorium Bydgoszczy. Ze względu na swoją lokalizacją nazywany jest także ‘parkiem nad śluzami’. Powierzchnia tego atrakcyjnego terenu otaczającego Stary Kanał Bydgoski wynosi 47 hektarów. Projektantem Plantów był Ernst Conrad Peterson, miejski radca budowlany. Park ten podzielony jest część spacerową, gdzie można maszerować alejkami wśród przeróżnego rodzaju drzew oraz rozrywkową, gdzie chociażby można amatorsko uprawiać kajakarstwo. W zachodniej części parku, najbardziej naturalnej, często można spotkać wędkarzy. Na terenie Plantów nad Kanałem Bydgoskim znajduje się również plac zabaw oraz ścieżka rowerowa.