Przewodnik Zduny

Zduny położone są na Wysoczyźnie Kaliskiej, na brzegach Borownicy, 7 km od Krotoszyna. Jest to granica Wielkopolski i Dolnego Śląska. Nazwa miasta pochodzi od imienia Zdunek. Patronem miasta jest św. Jan Chrzciciel, którego głowa jest w herbie Zdun. Okolica ma charakter rolniczy, ale jest też sporo lasów, które są rejonem polowań i zbioru runa leśnego. Są tu rezerwaty przyrody, w których objęte są ochroną paproć Długosz królewski, torfowiska i kwaśna buczyna niżowa. Okoliczne stawy to raj dla wędkarzy.

               W 1266 roku książę Bolesław Pobożny nadał wsie Zduny i Dziadkowo biskupowi wrocławskiemu Tomaszowi, który rok później uzyskał dla Zdun przywilej lokacyjny na prawie średzkim. Miasto miało rynek (obecny Pl. Kościuszki), otoczone było wałem i był drewniany kościół pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jadwigi. Miasto było własnością biskupów do 1355 roku, potem włascicielką została Anna Jutroska, od której odkupił jej część Piotr Sieniuta. Zduny składały sie z kilku ośrodków miejskich, Nowe Zduny otrzymały prawa miejskie w 1637 roku, a Sieniutowo w 1646. Do scalenia doszło dopiero w 1772 roku. Piotr Sieniuta był kalwinem, za jego czasów przybyli tu tkacze niemieccy wyznania protestanckiego. Zasiedlili oni Nowe Zduny, zwane też Zdunami Niemieckimi, otrzymując liczne przywileje. Obecnie ta część tworzy centrum miasta z rynkiem i ratuszem. Sieniutowo to obecne okolice ulicy Ostrowskiej i Sulmierzyckiej, a powstało dla kolejnych osadników. Były to trzy osobne organizmy miejskie położone na szlaku handlowym łączącym Wielkopolskę ze Śląskiem. W 1600 roku istniała tam największa komora celna w Wielkopolsce. W 1644 roku powstał cech sukienników. W drugiej połowie XVIII wieku z 600 zarejestrowanych w Wielkopolsce przędzalników 464 pracowało w Zdunach. Ostatnim polskim właścicielem Zdun był hrabia Maksymilian Mielżyński. W 1875 roku doprowadzono linię kolejową, co spowodowało ożywienie gospodarcze. W 1882 roku rozpoczęła działalność cukrownia. która była głównym zakładem przemysłowym miasta do 2003 roku. Mieszkańcy Zdun i okolic brali czynny udział w walkach Powstania Wielkopolskiego. W okresie międzywojennym było to miasto graniczne. W 1943 roku Niemcy zmienili nazwę miasta. Zmiana granic w 1945 roku spowodowała upadek znaczenia miasta.

Ze Zdunami wiąże się legenda o podziemnym korytarzu, którym miał uciekać Jan Kazimierz w czasie potopu szwedzkiego. Wejście do niego miało być w budynku dawnej gospody (narożnik ul. Jana Kazimierza i Sienkiewicza). Podobno tunel umożliwił królowi bezpiecznie przedostać się za granicę. Następni śmiałkowie nie mogli juz tam wejść, bo coś ich zatrzymywało. Tajemniczy tunel czeka na swojego odkrywcę.

W Zdunach można zwiedzić kościół pw. św. Jana Chrzciciela, zbudowany w latach 1713-1733. W jednym z bocznych ołtarzy jest drewniana Pieta pozistała po dawnym kościele. Poewangelicki kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa wybudowano w latach 17689-1782. Warte zobaczenia są tam płyty nagrobne upamiętniające mieszkańców Zdun wyznania ewangelickiego. Na zewnętrznym murze są ślady ostrzału z pierwszego dnia II wojny światowej.

W okolicy Zdun są gospodarstwa agroturystyczne, region jest przygotowany na przyjęcie turystów. Może czas na realizację hasła "Poznaj swój kraj".

Mapa Zduny

Okoliczne miejscowości