Sromowce Wyżne to wieś położona w Pieninach nad Dunajcem. Pierwotnie mieszkańcy utrzymywali się z rolnictwa i flisactwa, a po powstaniu Jeziora Czorsztyńskiego z turystyki. W XIII wieku tereny należały do sióstr klarysek w Starym Sączu. Tędy prowadzą stare szlaki handlowe z Włoch nad Bałtyk. Osada pierwotnie nosiła nazwę Przekop. W 1323 roku Ksieni SS. Klarysek Konstancja wydała przywilej dla Niemca Eberhardta na sołectwo na Przekopie. W 1327 roku została erygowana parafia Sromowce Wyżne pw. św. Stanisława biskupa i męczennika. Do 1709 roku istniał zamek drewniany, należący do systemu obronnego w Czorsztynie, został spalony przez Szwedów. Na przełomie XIV i XV wieku trwa napływ pasterzy rumuńskich i albańskich, zgodnie z popieraniem gospodarki hodowlano-pasterskiej. Późniejsza historia jest podobna dla całego regionu.
Największe atrakcje turystyczne w Sromowcach Wyżnych to przełom Dunajca, Izba Regionalna, zabytkowy kościół pw. św. Stanisława BM oraz odbywające się latem festyny ludowe.
Warto potraktować Sromowce jako bazę i wybrać się stamtąd na zwiedzanie zamku w Niedzicy. Stał po węgierskiej stronie granicy, więc jego historia jest inna niż pobliskiego polskiego Czorsztyna. Zamek położony jest na skale o wys. 566 m n.p.m. i zachował się prawie w całości, chociaż zwiedzać można tylko część. Podobno był tu więziony Janosik. Drewniana strażnica stała tu już w XIII wieku, fundatorem był prawdopodobnie Kokosz Berzeviczy z Tyrolu; miał zadziorny charakter i podobno w 1307 roku zabił Fryderyka, syna żupana spiskiego Arnolda, za co został skazany na zapłacenie 200 grzywien, wybudowanie 6 klasztorów (jednym z nich był Czerwony Klasztor) i opłacenie 4000 mszy. W latach 1326-1342 król węgierski przekazał Niedzicę Wilhelmowi Drugethowi, który zbudował zamek murowany. Od 1347 właścicielami jest inna linia rodu Berzeviczych. Trwa rozbudowa zamku. W XV wieku zamku nie zdobyli husyci. W 1470 roku właścicielem został żupan spiski Emeryk Zapolya, który nadal rozbudowuje zamek. W 1507 roku w wyniku zastawu przeszedł w ręce rodu Horvathów.
W 1528 roku król węgierski darowuje Niedzicę polskiemu wojewodzie Hieronimowi Łaskiemu. Za jego rządów i syna Olbrachta zamek 9 razy był przejmowany siłą lub stawiany w zastaw, rządzili tu nawet rozbójnicy Jerzy Witzthum i Jerzy Kauffang. Po ostatniej pożyczce Olbrachta właścicielem został Jerzy Horvath, który przebudował zamek w stylu renesansowym. W roku 1670 w drodze zastawu właścicielami został ród Giovanellich. W 1683 roku zamek został zdobyty przez Imre Thokolyego, złupiony przez rozbójników Salantsyego, odbity przez wojska cesarskie i oddany Giovanellim. Po nich właścicielami po raz czwarty zastali Horvathowie, którzy w 1797 roku odstąpili na pewien czas zamek Sebastianowi Berzeviczy i jego córce Uminie (potomkini Tupaca Amaru). W 1843 roku Kornelia Horvath wyszła za mąż za Aleksa Alapi Salamona. W 1920 roku Niedzica weszła do Polski, a Ilona hr Bethlen Salamon mieszkała w Budapeszcie. W czasie II wojny Ilona ratowała Polaków. W 1945 roku zamek znacjonalizowano. Ilona zmarła w przytułku dla starców. Jej córka Ewa z mężem hr. Laszlo Teleki byli aresztowani, a ich dzieci udało się wywieźć do Szwajcarii. Gdy po 10 latach jechali na spotkanie z dziećmi (umożliwili to polscy przyjaciele Drohojewscy i Jan Zamoyski) oboje zginęli w katastrofie kolejowej.
Ile wieczorów trzeba, żeby opowiedzieć legendy związane z Niedzicą i opowieści o barwnych postaciach z nią związanych...
