Przewodnik Sorkwity

          Sorkwity to licząca około 800 mieszkańców wieś położona w województwie warmińsko-mazurskim. Obecnie jest siedzibą gminy Sorkwity. Ulokowane jest nad mającym około 180 hektarów powierzchni Jeziorem Lampackim, nad którym znajduje się stanica szlaku wodnego rzeki malowniczej rzeki Krutyni.
          Historia wsi Sorkwity sięga II połowy XIV wieku, kiedy to w 1379 roku założona została przez Wielkiego Mistrza Krzyżackiego Winricha von Kniprode. Przez kolejne stulecia majątek ziemski przechodził z rąk do rąk, przechwytywany bądź odsprzedawany. Od 1750 do 1804 roku ogromnym terenem zarządzał polski ród Bronikowskich. W czasie swojej historii Sorkwity wielokrotnie nawiedzane były przez wojska pruskie, a mieszkańcy wsi brali czynny udział w wielu znaczących bitwach. W 1710 roku gminę nawiedziła epidemia, wskutek której wymarła większość mieszkańców z okolicznych wsi. Kolejne laty przyniosły względny spokój, a miejscowość odradzała się z niebytu. W czasie I i II wojny światowej częściowo zniszczona, jednak w samej gminie do dziś ocalało wiele cennych historycznych zabytków.

Do najbardziej interesujących obiektów o charakterze historycznym i nie tylko, zarówno we wsi jak i na terenie gminy, z pewnością można zaliczyć cenne:
·    Wybudowany w latach 1850 - 1856 neogotycki pałac wraz z zespołem parkowym, należący ówcześnie do rodów von Mirbach i spokrewnionego z nim rodu von Paleske. Wnętrze uległo pożarowi w nocy z 26 na 27 sierpnia 1914 roku, jednak mury ocalały. Pałac uniknął ponownego zniszczenia w czasie II wojny światowej, lecz jego wyposażenie zostało rozkradzione. Od 1998 roku wraz z przynależnym do niego parkiem znajduje się w rękach prywatnego właściciela. Przeprowadzony został generalny remont i aktualnie w dobrze utrzymanym budynku pałacowym mieści się hotel, a w byłej wozowni restauracja.
·    Wielokrotnie modernizowany i przebudowywany ewangelicki kościół, którego istnienie datowane jest już na rok 1470. Przynależna do niego wieża pochodzi z XVIII wieku, z lat 1701 – 1702. We wnętrzu kościoła znajdują się: późnorenesansowy ołtarz główny z 1642 roku, loża patronacka z 1615, barokowa ambona datowana na 1701 oraz barokowa chrzcielnica przedstawiająca rzeźbę anioła.
·    Upamiętniający urodzonego w Sorkwitach Jana Fryderyka Goerke obelisk.

Do pozostałych obiektów wartych obejrzenia należą: datowany na XIX wiek most kolejowy, zabytkowy cmentarz oraz pastorówka pochodząca z końca XIX wieku.

          Sorkwity są miejscowość nastawiona na turystykę i rekreację. Spośród wielu atrakcji, jakie przygotowano dla wszystkich gości, we wsi funkcjonuje doskonała baza noclegowa. Przybywający rokrocznie w to miejsce turyści korzystają z licznych tras rowerowych oraz pieszych, a także z najpiękniejszego w naszym kraju spływu kajakowego rzeką Krutynią. Wielu zwolenników wędrówek chętnie korzysta ze ścieżki przyrodniczo - dydaktycznej "Jary Lampasza", która przebiega przez punkty takie jak Jezioro Lampasz czy tzw. Czarci Jar.
Przy pałacu znajduje się egzotyczny w naszym kraju pomnik przyrody - miłorząb japoński.