Pułtusk jest miastem położonym w województwie mazowieckim, w powiecie pułtuskim, gdzie znajduje się siedziba władz gminy miejsko - wiejskiej. Pułtusk leży w północnej części Mazowsza, na skraju Puszczy Białej nad rzeka Narwią. Pułtusk powstał w IX -X wieku na miejscu dawnego grodu. Rozwój Pułtuska datuje się na XIV-XVI wiek i był związany w głównej mierze z handlem zbożem. Podczas wojen szwedzkich został zniszczony w wyniku pożarów. W 1806 roku odbyła się tam bitwa pomiędzy wojskami cesarza napoleona, a Rosjanami, a zostało to upamiętnione na Łuku Triumfalnym w Paryżu. Dnia 30 stycznia 1868 roku zdarzyło sie tam niecodzienne zjawisko przyrodnicze, mianowicie upadek meteorytu. Największe okazy tego meteorytu o masie 8 - 9 kilogramów można zobaczyć w londyńskim British Muzeum i Muzeum Ziemi PAN w Warszawie.
W Pułtusku możemy zwiedzić Bazylikę Kolegiacką Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny. Została ona wybudowana przez Biskupa płockiego Pawła Giżyckiego i od roku 1449 jest drugą w hierarchii świątynia w diecezji płockiej. Świątynia w dniach dzisiejszych jest trzynawowa, początkowo była jednonawowa, ponieważ w kościele tym zaszły zmiany. Największe zmiany zaszły za sprawa Jana Baptysty w XVI wieku, który zbudował między innymi sklepienie zdobione freskami i kaplicę grobowa fundatora. W bazylice znajduje się piętnaście ołtarzy. Główny pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny z XVII wieku i czternaście ołtarzy bocznych. Najstarszymi zabytkami znajdującymi sie tam i godnymi obejrzenia to monstrancja wieżyczkowa, relikwiarz krzyża świętego i kielichy gotyckie. Ponadto znajduje się tan renesansowy nagrobek biskupa Noskowskiego z 1561 roku.
Następnym zabytkiem jest zamek Biskupi, którego historia sięga XV wieku. Mieści się on nad Narwią i został zbudowany w stylu renesansowym. Zamek ten uległ poważnym zniszczeniom podczas drugiej wojny północnej oraz podczas potopu szwedzkiego. barokowy wystrój uzyskał dopiero po odbudowie. Niestety został on ponownie uszkodzony podczas wojen Napoleońskich. Był odnowiony, lecz w roku 1814 częściowo spalony przez pożar. Po trwającej 15 lat odbudowie przeznaczony został na Dom Polonii, tym samym przestając być siedziba biskupów.
Następnym cennym zabytkiem jest kaplica Świętej Marii Magdaleny. Jest to niewielka renesansowa budowla z 1538 roku. Kaplica ta jest zabytkiem sakralnym, a w okresie XIII - XVIII wieku funkcjonował tam cmentarz. Kaplica pierwotnie pełniła rolę kościoła parafialnego aż do czasu zbudowania kolegiaty.
Innym cennym zabytkiem Pułtuska jest Ratusz z wieżą Ratuszową. W wieży ratuszowej swoją siedzibę ma Muzeum Regionalne, gdzie zdecydowana większość zbiorów tego muzeum związana jest z historia pułtuska. Znajdują sie tam przede wszystkim zabytki, które pochodzą z wykopalisk archeologicznych, lecz nie tylko. Zobaczyć tam możemy również różnego rodzaju mapy i dokumenty. Zabytki archeologiczne są największą i najcenniejszą kolekcja tego muzeum. były pozyskiwane one podczas wykopalisk na Wzgórzu zamkowym. Kolekcja ta liczy około 6 tysięcy eksponatów. Została wzbogacona ona różnymi mapami, planami i opisami, dzięki którym łatwiej wyobrazić sobie przeszłość. Muzeum to znane jest nie tylko w Polsce, ale również na świecie. Zasłużyło sobie na to zbiorem meteorytów, które są jedna z największych atrakcji. W muzeum tym można również obejrzeć film na temat grodu, jego powstawania i zmian w wyglądzie. W Pułtusku uwagę naszą powinien zwrócić również pojezuicki Kościół Świętego Piotra i Pawła. Świątynia jest obszerna i trójnawowa, ponieważ tak ja rozbudowano po kolejnym pożarze miasta. Podczas pożaru miasta kościół spalił się z prawie całym wyposażeniem. Runęło też wtedy sklepienie. przed pożarem oprócz barokowego ołtarza było jeszcze dziesięć ołtarzy bocznych oraz kilkadziesiąt obrazów zdobiących ściany. W Pułtusku warto jeszcze zwiedzić Kościół Świętego krzyża. Pochodzi on z XVI wieku, jest późnogotycki i ma elementy barokowo-klasyczne. Restaurowany był przed 1609 rokiem. W roku 1839 kościół ten przeszedł gruntowny remont. podczas wojny był znacznie uszkodzony. odbudowany był w latach pięćdziesiątych a później remontowany. Wokół kościoła w roku 1804 założona cmentarz grzebalny. Następnym godnym zwiedzenia kościołem jest kościół Świętego Józefa. Został on zbudowany w stylu barokowym. na szczególną uwagę zasługuje piękne wyposażenie kościoła z ciemnego dębu. W klasztorze tym do niedawna mieściło się więzienie.
W Pułtusku warto zwiedzić jeszcze Rynek. Jest on, jak twierdza niektórzy, najdłuższy w Europie. Jest to czterystu metrowy, prostokątny plac, który jest wybrukowany kocimi łbami. Rynek jest sercem starej części miasta. Na rynku tym zachowały sie kamienice z pierwszej połowy XIX wieku. Na rynku tym co roku w pierwszą sobotę po Bożym Ciele odbywa sie Jarmark Świętojański. Na Jarmarku Świętojańskim można samemu wybić monetę, a nawet przebrać się w stroje z minionych epok. W Pułtusku zobaczymy również pozostałości obwarowań miejskich z XV wieku. Mury te powstawały etapami od 1508 roku. Nie były one jednak przydatne do celów militarnych i zostały rozebrane na przełomie XVIII i XIX wieku. Jedynym zachowanym do dziś fragmentem jest baszta, która znajduje się na tyłach kościoła Świętego Piotra i Pawła. Baszta ta jest jedyna zachowaną w pierwotnym stanie basztą na Mazowszu. druga baszta, która stoi w Pułtusku to pochodząca z 1953 roku rekonstrukcja.