Przewodnik Krościenko

Krościenko, jedna z wsi leżących w województwie podkarpackim, około 6 kilometrów od granicy z Ukrainą, w gminie Ustrzyki Dolne. Krościenko leży w malowniczej dolinie rzeki Strwiąż, w Parku Krajobrazowym Gór Słonnych. Obecnie liczy około 600 mieszkańców.

 

                 Krościenko w XVI wieku założył kniaź Hriczko Rozputowski, podobnie jak większość okolicznych miejscowości, na prawie wołoskim. Pierwsze zapiski o miejscowości pochodzą z 1507 roku, powtórnie została lokowana w 1555 roku. Dzięki położeniu przy handlowym szlaku ruskim wieś szybko bogaciła się z handlu i rozwijała. Prawdziwy i dynamiczny rozwój wsi nastąpił jednak po 1872 roku, gdy wybudowana została tu linia kolejowa z Przemyśla do Budapesztu. Zablokowana w 1919 roku przez siły ukraińskie, została wyzwolona przez polską ofensywę z pociągiem pancernym skierowaną z Zagórza. Jeszcze na krótko przed II wojną światową Krościenko zamieszkiwało wiele grup etnicznych i wyznaniowych, w tym ludność ukraińska, polska, żydowska i niemiecka. Rusini poświęcali się głównie rolnictwu, a Polacy zajmowali najczęściej stanowiska urzędnicze, także w szkole, na poczcie, kolei itd. Żydzi uprawiali zwykle handel i rzemiosło.

W 1951 roku, gdy włączona po wojnie przez ZSRR wieś wróciła do granic Polski, do Krościenka zesłano wydalonych ze swojego kraju po upadku powstania greckich działaczy komunistycznych. Zajęli oni opuszczone domostwa i zorganizowali Spółdzielnię Produkcyjną „Nowe Życie”

 

Do wartych zwrócenia uwagi z pewnością należą:

  • wzniesiona na wzgórzu w 1794 roku cerkiew greckokatolicka pw Narodzenia NMP, od 1971 roku należąca do parafii rzymskokatolickiej; obok znajduje się dzwonnica z XIX wieku. Do dziś nie zachowało się nic z oryginalnego wyposażenia cerkwi.
  • podmurówka kościoła z 1938 roku rozebranego przez Ukraińców w czasie wojny;
  • ruina dzwonnicy znajdującej się na dawnym cmentarzu ewangelickim. Według historycznych podań, jej dzwon bił nie tylko w czasie pogrzebów, ale również w obliczu zbliżającego się niebezpieczeństwa.
  • pomnik upamiętniający stulecie powstania listopadowego, ustawiony w 1930 roku;
  • leżący w okolicy Krościenka, na terenie Parku Krajobrazowego Gór Słonnych, Rezerwat przyrody ,,Na Oratyku” o powierzchni 233,15 ha.

 

Ponadto we wsi znajdują się: dwanaście domów drewnianych konstrukcji zrębowej z XIX wieku, pomnik Nikosa Belojannisa, greckiego komunisty rozstrzelanego w 1952 roku oraz polskie nagrobki. Ciekawym obiektem są też pozostałości po tartaku Szymona Schella, który w latach świetności zatrudniał przyjeżdzających do Krościenka pracowników z różnych stron Polski.

 

Krościenko oferuje swym gościom noclegi w kwaterach prywatnych oraz w gospodarstwach agroturystycznych. Ze względu na bliskie położenie przy granicy kraju, umożliwia wypady w góry zarówno po stronie polskiej jak i ukraińskiej. W okolicy przebiega wiele oznakowanych tras i szlaków turystycznych, pieszych i rowerowych.

W Krościenku funkcjonuje czynne samochodowe i kolejowe przejście graniczne z Ukrainą.

Mapa Krościenko

Galeria zdjęć Krościenko

Zobacz zdjęcia uczestników konkursu foto w serwisie e-nocleg.pl