Przewodnik Dubeninki

          Dubeninki to niewielka, bo licząca około tysiąca mieszkańców wieś położona w województwie warmińsko-mazurskim. Obecnie siedziba gminy o tej samej nazwie. Miejscowość usytuowana na południowych obrzeżach Puszczy Romnickiej, w której do dziś znajdują się głazy zwane Głazami Wilhelma, symbolizujące wielkie średniowieczne polowania.
Region, w którym znajduje się wieś wpisany jest w program o nazwie "Zielone Płuca Europy".

         Pierwsze ślady osadnictwa na terenie dzisiejszej wsi pojawiły się już na przełomie II i III wieku. Wieś założona została w I połowie XVII wieku, w 1615 roku przez Krzysztofa Gordeckiego. Pierwszymi mieszkańcami Dubeninek byli Polacy z Mazowsza i Litwini ze Żmudzi. Podobnie jak przez inne okoliczne miejscowości dzisiejszego województwa, również przez wieś przetaczały  się liczne klęski, w tym epidemia dżumy oraz ataki zbrojne i przemarsze wojsk nieprzyjaciela. Po zakończeniu II wojny światowej na tereny Dubeninek i okolic sprowadzili się uchodźcy i ludność polska pochodząca z Suwalszczyzny.

Najciekawsze, znajdujące się we wsi i okolicach atrakcje turystyczne jakie zachowały się do współczesnych czasów to:
·    Neogotycki kościół z początków XX wieku. Przy kościele znajduje się postument z 1926 roku poświęcony żołnierzom niemieckim, którzy zginęli w walkach o Prusy Wschodnie w latach 1914 – 1915.
·    Cmentarz wojenny z mogiłami żołnierzy niemieckich i rosyjskich, poległych w listopadzie 1914 roku.
·    Pozostałości po zabudowie dworcowej zburzonej w 1944 roku linii kolejowej. W skład ocalałego kompleksu wchodzą okazałe mosty i wiadukty oraz nasypy urozmaicające obecny krajobraz.
·    Zabytkowe, pochodzące z początku XX wieku wiadukty kolejowe w Stańczykach. Wiadukty te to obiekty liczące około 40 metrów wysokości i 200 metrów długości. Do niedawna wykorzystywane do skoków bungee, obecnie w posiadaniu prywatnego właściciela.
·    Liczne majątki ziemskie, w tym także znajdujące się w pobliskich Rogajnach, Bludziach i Zawiszynie XIX-wieczne pałacyki, wśród nich również budynki dawnego folwarku oraz park przypałacowy.
·    Głazy Wilhelma, noszące znamiona mówiącą o dacie polowania oraz o wielkości strzelonej zwierzyny. Głazów na terenie całej Puszczy zachowało się 14, w tym po stronie polskiej 8.

          Wielbiciele pieszych wędrówek na pewno przyciągną dwie trasy turystyczne: niespełna czterdziesto kilometrowy szlak zielony przebiegający przez Piękną Górę i koronę mostów w Stańczykach oraz liczący 178 kilometrów długości szlak czerwony znany jako „suwalski gigant”.
Zimą w Dubeninkach odbywa się Ogólnopolski Rajd Narciarzy "Wędrówki Północy".
Na terenie gminy z pewnością raj odnajdą wielbiciele przyrody. Można tu napotkać okazy takie jak: czarne bociany, łabędzie, czaple, bobry, łosie, wilki, jenoty, wydry i rysie, a wśród przedstawicieli roślinności: wierzbę borówkolistną, malinę moroszkę czy brzozę niską.

W Dubeninkach działa Gminne Centrum Kultury oraz otwarta w 2004 roku Galeria Rękodzieła i Sztuki Ludowej, która jest organizatorem corocznej imprezy pod nazwą Przegląd Twórczości Ludowej.