Przewodnik Baligród

           Baligród, wieś z siedzibą gminy, położona nad rzeką Hoczewką w powiecie Leskim. Osada powstała na początku XVII w. Nazwa Baligród pochodzi od rodziny Balów, z której wywodził się również polski poeta Mikołaj Rey. W 1634 r. król Władysław IV nadał osadzie prawa miejskie. W tamtych czasach Baligród posiadał m.in. prawo składu win i możliwość organizowania dwóch jarmarków w roku kalendarzowym. Jarmarki wiązały się z handlem, dlatego w XVIII w. w mieście zaczęli osiedlać się Żydzi, którzy, według spisu powszechnego z 1921 r., byli w osadzie nacją dominującą. Przez miasto prowadził szlak handlowy na Węgry, co wpływało korzystnie na rozwój miasta. Jednak z czasem kupców odwiedzających Baligród było coraz mniej i w 1915 r. Baligród utracił prawa miejskie. Podczas I wojny światowej w okolicach miasteczka toczyły się ciężkie walki rosyjsko – austriackie. Działania wojenny poważnie zniszczyły zabudowę miasteczka. Jeszcze trudniejszy los czekał mieszkańców w czasie II wojny św. Mianowani przez Niemców, na stanowiska administracyjne Ukraińcy szykanowali ludność polską, a miejscowych Żydów wymordowano w Zasławskim lesie (niedaleko Sanoka). W 1944 r. osadę terroryzowały oddziały UPA. W okolicy Baligrodu w 1947 r. zginął gen. Karol Świerczewski. Po jego śmierci władze wprowadziły w życie operację WISŁA. Akcja polegała na wysiedleniu ludności ukraińskiej i łemkowskiej, wraz z dobytkiem na ziemie odzyskane. W ten sposób bojowników S. Bandery pozbawiono cywilnego zaplecza i baz wypadowych. W działań wojennych i operacji WISŁA osada została niemal wyludniona, ale z biegiem lat do Baligrodu powrócili mieszkańcy. Dzisiejszy Baligród to miejscowość turystyczna. Miejscowi gospodarze oferują pokoje gościnne i domki o wysokim standardzie, natomiast w karczmie i restauracji przy Rynku można zjeść smaczny posiłek.

Zwiedzanie Baligrodu można zacząć od miejscowych zabytków. Najstarszą budowlą w mieście jest cerkiew grekokatolicka z 1829 r. Nieco później (1879 r.) wzniesiono murowany kościół. Warto również zajrzeć na żydowski cmentarz, znajdziemy tam m.in. unikatowe nagrobki z XVIII w. Nekropolię zdewastowali Niemcy, którzy nagrobkami wybrukowali baligrodzki rynek. Dziś odrestaurowany cmentarz jest wpisany na listę zabytków. Pewną ciekawostką jest stojący na środku wsi czołg T-34 oraz niezwykły pomnik przyrody, prawie 300-stuletni grab, którego pień ma 350 cm w obwodzie. W okolicach miejscowości jest wiele terenów spacerowych, które można zwiedzać pieszo, rowerem lub konno. Po opuszczeniu Baligrodu udamy się do rezerwatu Gołoborze, gdzie ścieżką przyrodniczo-geologiczną, którą dojdziemy do punktu widokowego na okolicę kamieniołomu Huczwice. Po drodze zobaczymy unikatowy wdziery sosnowe. Ten drzewostan został tak nazwany przez dendrologa Schramma, który opisał sosny wdzierające się na tereny porośnięte przez buki i jodły.  Ciekawą atrakcją przyrodniczą niedaleko Baligrodu jest jezioro Bobrowe z bobrowymi żeremiami i charakterystycznie nadgryzionymi prze te ssaki drzewami. Po zwiedzeniu okolicy możemy wrócić do Baligrodu na spokojny sen.

Mapa Baligród