Przewodnik Poronin

Poronin, wieś podhalańska z siedzibą gminy, niespełna 7 km od Zakopanego. Herbem miejscowości jest siedzący na kłodzie drewna niedźwiedź. Symbol Poronina jest uhonorowany w imprezie Dzień Misia, Miodu i Bartników – impreza organizowana zawsze w sierpniu przez Gminny Ośrodek Kultury w Poroninie. Jest to impreza plenerowo – kulturalna, na której oprócz targów miodnych prezentuje się miejscowy folklor, występują kapele i zespoły ludowe, a także wybierana jest „królowa miodu”. Na końcu goście proszeni są do zabawy, która przy góralskiej muzyce traw do białego rana.

 

Poronin składa się z kilku osad: części Jesionówki oraz przysiółki Majerczykówka i Stasiówka. Pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z pierwszej połowy XVII w. Wcześniej na terenach dzisiejszego Poronina wypasano owce. Na początku XIX w we wsi powstała Kuźnia Poronińska wyrabiająca doskonałe lemiesze i kosy, na szczęście podobnie jak w pobliskim Zakopanym nie rozwinął się tu przemysł hutniczy i jedyną pamiątką po kuźni jest nazwa jednej z osad - Kośne Hamry. Poronin może się poszczycić zabytkowym kościołem św. Marii Magdaleny. Parafię we wsi utworzono na początku XIX w. Najpierw wierni modlili się w kaplicy, a w 1833 r. postawiono drewniany kościół. Świątynia spłonęła w 1915 r. i na jej miejscu w 1917 r. wzniesiono budowlę, którą możemy podziwiać do dnia dzisiejszego. Jeszcze w XIX Poronin jako miejscowość letniskowa był ważniejszy od Zakopanego, na wypoczynek przyjeżdżali tu min Jan Matejko, Jan Kasprowicz, Leon Wyczółkowski, Kazimierz Przerwa-Tetmajer i wielu innych. W latach 1913 – 1914 mieszkał tu Włodzimierz Ilicz Ulianow, znany jako Lenin. Do 1989 r. największą atrakcją wsi było muzeum Lenina. Turystów oprowadzano po oryginalnie umeblowanych pokojach, gdzie wódz Rewolucji Październikowej pracował i wypoczywał. W rzeczywistości muzeum zorganizowano w pomieszczeniach dawnej karczmy, do której Lenin wpadał na drinka lub coś mocniejszego. Sam pensjonat znajdował się tuż obok, więc jak na PRL, dużego fałszerstwa nie było.

 

Muzeum Lenina władze gminne w 1990 r. zamieniły na Gminny Ośrodek Kultury GOK dzieci i młodzież pobierają lekcję gry na skrzypcach, organizowane są konkursy plastyczne dla uczniów miejscowych szkół, a działająca przy GOK Młodzieżowa Orkiestra Dęta uświetnia wszystkie gminne uroczystości. Likwidacja muzeum i zniszczenie pomnika wodza Rewolucji Październikowej nie był najlepszym posunięciem, bowiem po latach do Poronina przyjeżdżało wielu cudzoziemców w poszukiwaniu pamiątek śladów bytności wodza Rewolucji Październikowej w wiosce. Pamiątek po Leninie zostało niewiele. Na szczęście w Poroninie jest wiele innych atrakcji turystycznych i to niezwiązanych z wielką polityką. Do Gubałówki, Doliny Kościeliskiej, Morskiego Oka i innych ciekawych miejsc odległość z Poronina jest podobna jak ze stolicy Tatr. Tańsze noclegi, i koszty wyżywienia sprawiają że dzisiejszy Poronin to doskonałe miejsce na bazę wypadową dla turystów z mniej zasobnym portfelem, szkolnych wycieczek oraz osób ceniących ciszę i spokój, której brakuje w gwarnym i zazwyczaj zatłoczonym Zakopanym. Poronin liczy około 3500 stałych mieszkańców, natomiast miejsc noclegowych jest znacznie więcej, dlatego w samej miejscowości często bywa więcej turystów niż stałych mieszkańców. Mimo to przyjezdni mogą liczyć na profesjonalną i fachową obsługę przez cały rok.

 

Latem na turystów odwiedzających Poronin i okolice czekają liczne szlaki spacerowe – Doliną Chochołowską, Kościeliską ścieżki w Tatrzańskim Parku Narodowym oraz szlaki prowadzące na Gubałówkę (1126 m. n.p.m.), z Gubałówki szlakiem Papieskim dojdziemy na Butorowski Wierch (1160 m. n.p.m.) i stąd wyciągiem krzesełkowym zjedziemy do Kościeliska. Galicową Grapę (980 m. n.p.m.) to najwyższe wzniesienie Poronina, szczyt swą nazwę zawdzięcza popularnemu w okolicy nazwisku „Galica”. Poza zwiedzaniem okolicy na turystów czekają wyciągi krzesełkowe, kolejka linowa na Kasprowy Wierch, skąd można podziwiać panoramę okolicy. Na Miłośników dwóch kółek czekają dobrze przygotowane górskie trasy rowerowe o różnym stopniu trudności. W gminie Poronin jest też wiele miejsc do uprawiania wspinaczki wysokogórskiej. Miłośnicy etnografii mogą zapoznać się z kulturą Podhala, zapoznać się z twórczością miejscowych artystów i obejrzeć góralskie tańce w wykonaniu zespołów ludowych. Ważną rolę w krzewieniu kultury regionalnej odgrywają twórcy ludowi. Stanisława Łukaszczyk w swej pracowni szyje i haftuje góralskie stroje. W pracowni P. Stanisławy powstały ozdobnie haftowane stroje dla zespołów Śląsk, Mazowsze, a także dla licznych spektakli w całej Polsce. Mąż P. Stanisławy, Stanisław Łukaszczyk wraz z synem Michałem tworzą wyroby drewniane. Na Podhalu wiele sprzętów codziennego użytku tworzy się własnoręcznie z drewna, gdy gazda ma w ręce dłuto to często ze zwykłego domowego przedmiotu powstaje dzieło sztuki. W pracowni Panów Łukaszczyków powstają stylowe meble, które jeszcze przed wyprodukowaniem mają nabywców. Zaproszenia na światowe wystawy do Włoch, Francji i innych europejskich krajów podnoszą prestiż pracowni. Aby krzewić rzemiosło stolarskie i sztukę góralską, miejscowi twórcy organizują również warsztaty stolarskie dla dzieci. Izba Regionalna działająca w Poroninie chętnie pomaga w organizowaniu wycieczek, imprez integracyjnych. Z założenia organizacja propaguje kulturę góralską poprzez zabawę. Spotkanie ma charakter spektaklu, zawsze odbywają się w tradycyjnej góralskiej chacie. W trakcie imprezy rozbrzmiewa góralska muzyka, którą przeplatają opowieściami o zbójnikach, pasterzach i założycielach Poronina i okolicznych miejscowości. Goście zapoznają się z lokalnymi instrumentami muzycznymi, strojami i dawnym pasterskim sprzętem, a także miejscową architekturą oraz poznają miejscowych bohaterów.

 

W zimie na turystów czeka 20 wyciągów narciarskich. Trasy przy wyciągach należą do łatwych, więc mogą służyć młodym (stażem) adeptom białego szaleństwa. Natomiast na wprawionych narciarzy i snowboardzistów czekają nartostrady na Giewoncie, Gubałówce i innych tatrzańskich stokach.

Mapa Poronin