Przewodnik Pokrzydowo

               Pokrzydowo to licząca niespełna tysiąc mieszkańców wieś w województwie warmińsko – mazurskim. Do roku 1954 była siedzibą gminy wiejskiej o tej samej nazwie, obecnie należy do terytorium administracyjnego gminy Zbiczno i stanowi jego największą wieś. Zlokalizowana jest około 9 kilometrów na północny-wschód od Brodnicy, na terenie Pojezierza Brodnickiego.
Nazwa wsi, dowodząca pośrednio o uprawianiu w tych okolicach kultu pogańskich bogów jeszcze przed nastaniem chrześcijaństwa, wielokrotnie ulegała licznym zmianom wskutek różnych działań historycznych. Jej dawne nazwy to Pogorosone, Gottetelar (Pole Bogów) czy odnotowane w 1535 roku Cuprzydowo. Obecna nazwa funkcjonuje w dokumentach o wsi od roku 1567.

               Historia tej niewielkiej miejscowości sięga już czasów średniowiecznych, pierwsze zarejestrowane wzmianki o Pokrzydowie (a ściślej o wiosce Pogorosone) pojawiają się bowiem już w 1414 roku. Wówczas to wieś miała charakter zakonny i znajdowała się w niej parafia. W czasach wojen pruskich wielokrotnie niszczona i dotykana licznymi klęskami takimi jak pożary i epidemie. W późniejszych latach kilkakrotnie przechodziła do rąk niemieckich, polskich czy też francuskich. Pokrzydowo wróciło do granic Polski po zakończeniu I wojny światowej w styczniu 1920 roku. W czasach okupacji hitlerowskiej we wsi w ramach kary za pomoc polskim partyzantom zostaje rozstrzelanych kilkunastu mieszkańców. Spokój wraca dopiero koniec II wojny światowej.
6 listopada 1960 roku Szkoła Podstawowa w Pokrzydowie została oddana do użytku jako pierwszy Pomnik Tysiąclecia Państwa Polskiego w powiecie brodnickim. Obecnie, od 2002 roku we wsi funkcjonuje Zespół Szkół w Pokrzydowie.

Choć w samej wsi nie ma wielu budynków o znaczeniu historycznym, do najważniejszych zabytków i atrakcji Pokrzydowa i jego okolic należy zaliczyć:
·    Zbudowany w stylu neoromańskim kościół pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, obecnie siedziba parafii. Jego budowa rozpoczęła się w II połowie XIX wieku, w roku 1864. We wnętrzu kościoła znajdują się elementy wyposażenia z XIX i XX wieku.
·    Znajdujące się w Brodnicy ruiny zamku krzyżackiego z XIV wieku, z którego do czasów współczesnych zachowała się wysoka ośmioboczna wieża i dolne partie murów.
·    Wybudowany w Brodnicy około roku 1285 gotycki kościół św. Katarzyny, w jego wyposażeniu znajdują się XIV wieczne skarby takie jak wykonane z drewna lipowego figury dwunastu apostołów.

               Od lat w Pokrzydowie odbywają się liczne wydarzenia o charakterze lokalnym, w tym np. powiatowe zawody wędkarskie czy pokazy umiejętności psów policyjnych. We wsi działa także Ochotnicza Straż Pożarna oraz, od 2001 roku, Klub Seniora o nazwie "Pokrzydowianki".

             Jako ciekawostkę można dodać, iż w Pokrzydowie działa Lokalny Bank Genów, który umożliwia rolnikom, działkowiczom i ogrodnikom dostęp do nasion dawnych odmian roślin. W zasobach Banku znajdują się nasiona roślin takich jak: kabaczek, lnianka, migdał ziemny, melon, skorzonera, amarantus, sucosłaska oraz nasiona bardziej znanych roślin jak fasola, papryka czy por.